PHONG TRÀO HAMAS

 

PHONG TRÀO HAMAS, HỌ LÀ AI?

Thứ Bảy, ngày 7 tháng 10/2023, phong trào Hamas phát động một cuộc tấn công bất ngờ vào I-sơ-ra-ên. Đây là một cuộc chiến chưa từng có từ lúc Do-thái trở về lập quốc 75 năm trước. Sau khi làm nổ tung nhiều đoạn hàng rào kiên cố ngăn cách biên giới, binh lính cảm tử Hamas từ dải Gaza tràn vào phía Do-thái giết chết hàng trăm người, làm cả ngàn người bị thương và bắt đi gần 150 tù binh, trong đó có một vài quan chức cao cấp bên chính quyền Do-thái.

Cuộc tấn công kinh hoàng nầy làm chấn động thế giới. Chính phủ của thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố tình trạng chiến tranh và thề sẽ thực hiện một cuộc trả thù đẩm máu hòng tiêu diệt tận gốc phong trào mà ông cho là khủng bố nầy. Vậy Hamas là ai? Phong trào của họ có mục đích gì?

Hamas là chữ viết tắt của Harakat al-Muqawarma al-Islamiyya, nghĩa là ‘Phong trào kháng chiến Hồi giáo’, được thành lập ngày 14 tháng 12 năm 1987 bởi giáo sĩ Ahmed Yassin. Mục tiêu của họ là thành lập một nhà nước Hồi giáo của người Palestine. Khẩu hiệu của Hamas: ‘Đấng Allah là mục tiêu, nhà tiên tri Muhammad là hình mẫu, kinh Koran là hiến pháp, Thánh chiến là con đường duy nhất và chết cho Allah là thể hiện lòng trung thành cao cả’. Trong ngôn ngữ Ả Rập, chữ Hamas còn mang ý nghĩa ‘lửa’ hay ‘bầu nhiệt huyết’. Và bởi tư tưởng cực đoan đó họ không công nhận I-sơ-ra-ên, nhất quyết dùng bạo lực tiêu diệt quốc gia Do-thái để thành lập nhà nước Palestine trên vùng lãnh thổ mà họ cả quyết rằng cha ông họ đã từng sinh sống nhiều năm.

Khi nắm quyền cai trị ở dải Gaza, ngoài vai trò quân sự đầy bạo động do lữ đoàn Izz ad-Din al-Qussam phụ trách, phong trào Hamas cũng sinh hoạt mạnh mẽ trong các công tác xã hội. Họ mở trường học, xây cất bệnh viện, trang trải cuộc sống của gia đình binh sĩ và ổn định dân chúng. Tất cả nhờ vào tiền quyên góp từ các nhà hảo tâm người Palestine sống lưu vong khắp nơi trên thế giới. Do đó họ tạo được uy tín lớn trong người dân. Tháng 2 năm 2006, ngoài dự đoán, phong trào Hamas giành chiến thắng cuộc bầu cử Hội đồng lập pháp Palestine và người lãnh đạo của họ là Ismail Haniya đương nhiên trở thành thủ tướng.

Trên bình diện quốc tế, các sử gia, nhà chính trị và giới luật sư ở những nước Tây phương đều xem Hamas là một phong trào khủng bố. Liên minh Âu châu, Úc, Đức, Nhật bản, Canada, Anh và Mỹ đều đặt phong trào nầy ngoài vòng pháp luật. Ngược lại, Nga, Thổ nhĩ kỳ và 57 thành viên các nước Hồi giáo đều có giữ liên lạc với họ. Riêng Iran là nước luôn binh vực, yểm trợ hết mình.

Hamas cai trị dải Gaza rộng 365 cây số vuông với hơn 2 triệu người Palestine. Năm 2007, sau một cuộc đụng độ ngắn với phong trào ôn hòa Fatah, Hamas đã thắng và nắm trọn quyền hành ở dải Gaza. Từ đó những trận chiến lớn nhỏ thường xuyên xảy ra giữa I-sơ-ra-ên và Hamas. Người Do-thái gây sức ép, bao vây kinh tế, hạn chế việc tiếp tế lương thực, thuốc men. Cuộc sống của dân chúng tại đây chịu nhiều thiếu thốn. Điều nầy càng gây căm phẫn, đa số người Palestine cổ vũ cho làn sóng liều chết của Hamas và coi họ là những người ‘tử vì đạo’.

Mặc dù đến năm 2017 Hamas đưa ra một tài liệu chính sách mới với quan điểm ôn hòa hơn, ngôn ngữ cũng hiền lành hơn, nhưng bên Do-thái thì cho rằng Hamas đang đánh lừa thế giới. Một khi lòng tin không còn nữa thì hai bên cứ dùng khí giới mà nói chuyện với nhau. Đã có nhiều trận giao tranh, đã có nhiều người chết. Và hôm nay trận chiến đến hồi quyết liệt. Không biết đến bao giờ lò lửa Trung đông mới tắt, hòa bình mới được phục hồi? Cầu mong ngày ấy sớm đến cho dân chúng bớt cảnh lầm than!

Lê Trần – 10/2023

VÀI Ý NGHĨ TỪ DỊCH BỆNH COVID-19

 

VÀI Ý NGHĨ TỪ DỊCH BỆNH COVID-19

Dịch bệnh Corona Vũ Hán đã lây lan trên 190 quốc gia và vẫn chưa có dấu hiệu ngưng lại. Những cảnh bi thảm, rờn rợn trước đây chỉ có trong các bộ phim của Hollywood nay được nhìn thấy trực tiếp khắp nơi trên thế giới.

Có ai từng nghĩ rằng chỉ sau một đêm cả thành phố sầm uất bỗng vắng lặng như tờ, không một bóng người? Có ai tưởng tượng có ngày người thân yêu qua đời mà không thể đến gần để nói lời tiễn biệt? Có ai từng hài hước đến nỗi nói rằng rồi đây khách hàng sẽ giành nhau vài cuộn giấy vệ sinh trong siêu thị? Bi kịch tiếp diễn hằng ngày mà nhân loại vẫn chưa tìm ra sự thật nó đã bắt nguồn từ đâu, bởi vì đảng Cộng sản Trung quốc vẫn cố tình dấu diếm và trừng phạt bất kỳ ai tiết lộ bí mật đằng sau nó.

Dịch bệnh nhắc nhở chúng ta rằng cần phải bảo vệ xã hội của mình, nhất là các giá trị tốt đẹp mà người dân đang thụ hưởng. Chúng ta cần truyền cho nhau cảm hứng để mọi người tin vào nền dân chủ. Hãy bảo vệ chính mình, tránh xa mọi chủ nghĩa độc tài, mọi giáo điều giả tạo. Chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng lại đất nước, đầu tư vào nhu cầu hữu ích của con người. Rồi đây nhân loại sẽ hết lòng yêu quý giá trị nhân quyền, sự minh bạch và cởi mở. Đây cũng là dịp cho chúng ta một cơ hội đánh giá lại thế giới mà chúng ta muốn sống và đấu tranh cho sự công bằng, chân chính. Khi cộng đồng nhân loại nhìn rõ bộ mặt thật của chế độ độc tài, nền dân chủ sẽ lại phát triển mạnh mẽ.

Covid-19 chắc hẳn để lại một thông điệp cho mọi con người trên thế giới. Đây quả là thời điểm chúng ta tạm ngưng các chương trình bận rộn và nghiêm túc xem xét lại mọi kế hoạch, ước nguyện của chính mình. Tham vọng của chúng ta có đi ngược với quy luật tự nhiên và trái với thiên định hay không? Chúng ta có cần quay lại tìm kiếm các giá trị truyền thống, tìm lại lòng nhân ái và đức hạnh, bảo vệ gia đình, cộng đồng khỏi chủ nghĩa vô thần và ý đồ thâm độc của âm mưu bá quyền thế giới?

Dịch bệnh rồi sẽ qua đi, nó không thể tồn tại mãi mãi nếu trái tim nhân loại được lấp đầy bởi đức từ bi và tinh thần bác ái. Ngày sau, chúng ta sẽ kể lại cho con cháu nghe một thời kỳ ảm đạm, bi thương mà thế giới từng trãi qua, rồi hãnh diện nói rằng cha ông của chúng đã chiến thắng bằng sự đoàn kết, bằng sức mạnh dân chủ và lòng quả cảm của những con người biết dùng tình yêu, đức vị tha để đánh đuổi ác quyền ra khỏi cộng đồng nhân loại.

Lê Trần - 2021

 

NGÀY QUỐC TẾ NAM GIỚI

 

NGÀY QUỐC TẾ NAM GIỚI

19 tháng 11 sắp tới sẽ là ngày Quốc Tế Nam Giới, International Men’s Day!

Sau hàng bao thế kỷ bị đối xử bất công, phụ nữ ngày nay đã vươn mình lên trong quyền bình đẳng giới tính. Hằng năm họ có ngày Quốc tế Phụ nữ 8 tháng 3, ngày Quốc tế Chấm dứt Bạo lực với Phụ nữ 25 tháng 11. Đó là chưa tính riêng từng quốc gia như ngày phụ nữ 20 tháng 10 ở Việt Nam.

Khi quý bà được vinh danh nhiều quá, các ông bắt đầu đòi đối xử công bằng. Năm 1999, giới mày râu tại Trinidad và Tobago đứng ra thành lập ngày Nam Giới. Được nhiều nước yểm trợ nồng nhiệt, Liên Hiệp Quốc chọn ngày 19 tháng 11 hằng năm làm ngày Quốc tế Nam giới. Thế là các đấng anh hùng từ dạo ấy cũng có một ngày đặc biệt để lấy làm hãnh diện với đời.  Nhưng niềm vui mới vừa chớm nở, quý ông bỗng đau buồn khám phá ra rằng sau đó 19 tháng 11 cũng là ngày Liên Hiệp Quốc chọn để làm ngày ‘Toilet Thế giới’. Thế là International Men’s Day cũng là World Toilet Day! Không biết là vô tình hay cố ý?

Ngày Toilet Thế giới được công nhận vào năm 2013 nhằm cổ vũ mọi dân tộc ý thức vệ sinh, ngăn ngừa vô số bịnh tật. Toilet là một trong những phát minh quan trọng của nhân loại. Trước đó, mọi người đều ‘đi’ lộ thiên mà người Việt gọi là ‘đi đồng’. Đây chính là nguồn gốc của những bệnh truyền nhiễm giết hại nhiều người. Cho đến nay vẫn còn hơn 500 triệu người chưa dùng đến toilet, khiến cho cả trăm ngàn trẻ em tử vong vì nguồn nước bẩn. Tiêu chảy là một trong những nguyên nhân dẫn đến cái chết của 800.000 người trên thế giới. Mục tiêu là đến năm 2030 mọi quốc gia đều cung cấp cho dân chúng hệ thống vệ sinh an toàn, sạch sẽ. Bời vì bây giờ vẫn còn trên 2 tỉ người sống trong các tiêu chuẩn vệ sinh kém cỏi.

Vị tổng thư ký Liên Hiệp Quốc thời ấy là ông Ban Ki-Moon phát biểu: ‘Chúng ta phải cải thiện tình trạng đáng lo ngại nầy vì sự phát triển toàn cầu’. Thế thì quý ông đừng buồn khi biết rằng ngày vinh danh Nam Giới cũng là ngày Toilet Quốc tế. Biết đâu chúng ta cũng ‘thơm lây’ khi mọi người trên trái đất đều có một chỗ ngồi thoải mái, vệ sinh an toàn cho món khoái thứ tư!

Đến ngày Quốc tế Nam giới 19 tháng 11, tất cả quý ông phải xắn tay áo lên vui vẻ đi lau chùi toilet cho sạch sẽ. Có như thế mới trọn vẹn một ngày đặc biệt!

Lê Trần 2023

NGÀY QUỐC TẾ NGƯỜI CAO TUỔI

 

NGÀY QUỐC TẾ NGƯỜI CAO TUỔI

Nhiều bậc cao niên trải qua ngày Chủ Nhật 1 tháng 10 trong lặng lẽ, bình thường như những ngày khác trong năm. Ít người biết rằng từ năm 1990, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc đã tiến hành bỏ phiếu công nhận 1 tháng 10 hằng năm là ngày Quốc Tế Người Cao Tuổi.

Ngày Quốc Tế Người Cao Tuổi được viết tắt là IDOP của tiếng Anh International Day of Older Persons. Ý niệm nầy đã manh nha từ đại hội về tuổi già tổ chức tại nước Áo (Austria) vào năm 1982 với 3000 đại biểu từ khắp nơi trên thế giới. Đến năm 1990 Liên Hiệp Quốc chính thức công nhận 1 tháng 10 hằng năm là ngày đặc biệt dành cho các vị bô lão. Nghị quyết nầy nhằm khuyến khích chính phủ và nhân dân các nước thành viên phải nhận thức những đóng góp của người cao tuổi trong cộng đồng xã hội, quan tâm, chăm sóc và giải quyết những nhu cầu hằng ngày để họ có cuộc sống đầy đủ, vui vẻ và an bình ở tuổi xế chiều.

Đã hơn 30 năm, từ khi nghị quyết ra đời, nhiều nơi trên thế giới còn sống trong nghèo túng, nên quyền lợi nầy thường bị lãng quên. May mắn cho những ai định cư tại những quốc gia tiên tiến, dù đã về hưu lâu năm vẫn được chu cấp vẹn toàn, không cần phải ngửa tay xin tiền con cái. Cầu mong cho mọi người ở khắp nơi đều an hưởng tuổi già trong chăn êm, nệm ấm.

Nói đến những đóng góp của tuổi già, người Việt Nam ai ai cũng liên tưởng đến Hội nghị Diên Hồng. Trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc, người cao tuổi luôn là gương mẫu, tạo động lực cho giới trẻ noi theo. Khi quân Nguyên xâm lược nước ta lần thứ hai, tháng Chạp năm Giáp Thân 1284, vua Trần Nhân Tông mở Hội nghị Diên Hồng để hỏi ý kiến các vị bô lão về chủ trương ‘Hòa hay Chiến’. Với quyết tâm gìn giữ bờ cõi non sông, các vị đồng thanh hô to ‘nên đánh’. Ý chí đó đã kết thành hào khí dân tộc để vua tôi muôn người như một cùng nhau viết nên trang sử oai hùng, dù phải hi sinh xương máu.

Lần giở Kinh Cựu Ước của người Do Thái người ta thấy có ghi lại câu chuyện một ông già 85 tuổi nài xin vị lãnh tụ cho mình xông pha vào trận mạc để đánh đuổi kẻ thù có hình vóc khổng lổ đang ngăn cản công cuộc bình định dân tộc. Ông nói: ‘Bây giờ tôi đã 85 tuổi, nhưng vẫn còn sức lực của một thanh niên trai tráng. Tôi có thể xông pha binh lửa. Xin ông hãy cho tôi tham dự trận chiến nầy, Chúa sẽ ở cùng tôi để tôi đánh đuổi chúng ra khỏi bờ cõi nước ta’. Chàng ‘thanh niên lớn tuổi’ ấy chính là Ca-lép, sống 3400 năm trước!

Điểm nhấn trong nghị quyết Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc khi chọn 1 tháng 10 hằng năm làm ngày Quốc tế cho Người Cao Tuổi không những khuyến khích cộng đồng thế giới chăm sóc chu đáo các bậc cao niên, mà còn xiển dương nhận thức không xem họ là gánh nặng của xã hội, bởi vì khi con tim còn đập, khi máu còn lưu thông trong huyết quản, thì dù ở lứa tuổi nào cũng có thể góp phần vào sự tồn vong của quốc gia, dân tộc.

Lê Trần (1/10/2023)