DIỄM CA

 

               

 

DIỄM CA 2:10-16

(Tình ca của vua Sa-lô-môn)

             Hỡi người đẹp, hỡi bạn tình tuyệt diệu

             Hãy đến đây hưởng phước hạnh cùng ta

            Xuân đến rồi, Đông băng giá đã qua

            Hoa khoe sắc trong tiếng cười miên viễn

            Mùa hát xướng, mùa chim muông reo tiếng

            Vũ trụ xinh tươi, nắng ấm say nồng

            Hãy bước ra, hỡi hoàng yến sắc hồng

            Từ hang tối, từ vực sâu tuyệt vọng

 

            Trong dương thế, đầy ưu tư sầu muộn

            Đau đớn ngập tràn, chồng chất tang thương

            Nhưng với ta, nàng là một công nương

            Là hương sắc trong vườn hoa thượng uyển.

 

            Mau đến đây cho thỏa lòng lưu luyến,

            Em yêu ơi, niềm son sắt đôi ta

            Trần gian nầy dù tang biến, phôi pha

            Vẫn giữ mãi một khối tình chung thủy!

 

             Lê-Trần - 2014

 

NGƯỜI TRƯỚC MẶT BẠN LÀ AI?

 

NGƯỜI TRƯỚC MẶT BẠN LÀ AI?

Bạn có nhận ra người đàn ông trong bức hình dưới đây là ai không? Trong trang phục nghèo nàn, xuề xòa với hình dạng khốn khổ, đó chính là Richard Gere, tài tử lừng danh của Hollywood. Anh quyết định hóa thân thành một người vô gia cư sống trên vỉa hè New York một thời gian ngắn, chuẩn bị kinh nghiệm cho vai diễn bộ phim ‘Top Out of Mind’ sẽ ra mắt vào một ngày gần đây.

Richard Gere kể lại: ‘Những người đi bên cạnh nhìn tôi với cặp mắt khinh bỉ. Chỉ có một phụ nữ tỏ lòng thương hại cho một ít thức ăn. Đó là một trải nghiệm khó quên trong cuộc đời tôi. Chúng ta vẫn thường quên mất rằng mình đang được may mắn như thế nào. Và chúng ta chẳng nên xem thường những người khốn khổ xung quanh’.

Marco Melgrati, một họa sĩ nổi tiếng của Ý, đã vẽ một tác phẩm gây khó hiểu cho chúng ta khi thoạt nhìn thoáng qua, nhưng sẽ là ấn tượng sâu sắc khi hiểu được dụng ý của tác giả. Một con mèo đang vờn chiếc đuôi của con rắn thò qua cái lỗ nhỏ. Con mèo ngỡ đó là cái đuôi của một con chuột và định kéo ra. Nó đâu biết bên kia bức tường là con rắn hổ mang đang nhìn thấy tất cả. Marco Melgrati đã chua phía dưới bức tranh của mình rằng: ‘Bạn sẽ không bao giờ biết mình đang chơi với ai. Vì vậy xin hãy luôn tôn trọng mỗi người đối diện trong suốt cuộc đời bạn’.

Có rất nhiều điều ta tưởng mình thấy rõ, nhưng đó chỉ là một phần nhỏ của sự thật. Những gì ta thấy trên mặt biển chỉ là một phần nổi của tảng băng trôi. Trước mặt ta là một người xem vẻ tầm thường, nhưng đâu biết rằng họ là bậc phi thường. Chân thành, tôn trọng và yêu thương có lẽ mãi mãi là phương châm an toàn trong cung cách đối xử với mọi người.

Thánh Kinh Cơ-đốc có câu rằng ‘Hãy khiêm nhường, xem người khác như tôn trọng hơn mình’. Đây có lẽ là định nghĩa hay nhất về sự khiêm nhường. Một người khiêm nhường là xem người khác như tôn trọng hơn mình.

 

MỘT PHIÊN TÒA TẠI INDONESIA

 

MỘT PHIÊN TÒA TẠI INDONESIA

                Trong phòng xử án, vị chánh án trầm ngâm suy nghĩ trước những cáo buộc của công tố viên đối với một cụ bà vì tội ăn cắp tài sản. Bà bị buộc phải bồi thường 1 triệu rupiah cho ông chủ quản lý khu vườn trồng sắn mà bà đã nhiều lần ăn trộm. Giữa chốn công đường, cụ bà trên 70 đã bào chữa trong tiếng nấc nghẹn ngào rằng bà ăn cắp vì gia đình quá thiếu thốn, đứa con trai bị bịnh ngặt nghèo, còn đứa cháu thì suy dinh dưỡng vì đói.

                Vị thẩm phán nhìn bà cụ đói khổ, thở dài và nói : “Xin lỗi, thưa bà…Pháp luật là pháp luật, tôi đại diện của pháp luật nên phải xử nghiêm minh. Nay tôi tuyên phạt bà phải bồi thường 1 triệu rupiah cho chủ vườn sắn. Nếu bà không có tiền trả, bà buộc phải ngồi tù hai năm rưỡi !”. Bà cụ run rẩy, nước mắt trào tuôn. Bà đi tù rồi thì ai sẽ chăm lo con và cháu ở nhà. Im lặng một vài giây, quan tòa lại nói tiếp: “Nhưng tôi cũng đại diện cho công lý. Tôi tuyên phạt tất cả những công dân nào có mặt trong phiên tòa nầy, mỗi người 50,000 rupiah. Vì sống trong một thành phố văn minh, thịnh vượng mà lại để cho một bà cụ phải đi ăn cắp nuôi con cháu của mình”.

                Nói xong, ông cởi mũ mình ra đưa cho cô thư ký: “Cô đưa mũ nầy truyền đi khắp phòng và tiền thu được hãy trao cho bị cáo”. Cuối cùng, bà cụ nhận được 3 triệu rưỡi rupiah, trong đó có 50,000 từ viên công tố đã buộc tội bà và còn nhiều người hứa sẽ trả thay cho bà 1 triệu tiền phạt. Thẩm phán gõ búa kết thúc phiên tòa trong niềm hạnh phúc của tất cả người cho và người nhận. Đây có lẽ là một trong những phiên tòa nghiêm minh và cảm động nhất mà chúng ta được biết.

                Chúng ta có thường nghĩ đến nghĩa vụ của mình với xã hội? Những tình cảnh nghèo đói, khốn khổ xung quanh có phần nào trách nhiệm của mỗi chúng ta?

 

MÌNH CÓ ĐI VỚI NHAU LÂU ĐÂU!

 

MÌNH CÓ ĐI VỚI NHAU LÂU ĐÂU!

Trên chuyến xe bus về nhà sau một ngày làm việc, ở hàng ghế phía trước tôi có một thiếu phụ trung niên, ăn mặc rất trang nhã, lịch sự. Một bà lớn tuổi, quần áo lôi thôi, tay mang đủ thứ lỉnh kỉnh, vừa mới bước lên xe miệng còn lẩm bẩm chửi thề ai đó. Bà thấy ghế trống kế bên người thiếu phụ liền ngồi phịch xuống, cố ý lấn cho rộng, ép chị ta sát vào cửa sổ để có chỗ những bao thức ăn, giày dép.

Một lúc sau, bà già ngủ gà ngủ gật, tiếng ngáy của bà ai cũng nghe rõ. Tôi lấy làm bất bình, hỏi chị sao không phản đối để bảo vệ quyền lợi của mình. Chị mỉm cười trả lời tôi ‘Đâu cần phải cãi cọ vì những chuyện nhỏ nhoi đó, có đi chung với nhau lâu đâu. Trạm tới tôi sẽ xuống rồi’. Câu trả lời đơn giản của chị làm tôi cứ suy nghĩ mãi. Những lời đó vô tình trở thành châm ngôn trong việc cư xử hằng ngày với người thân cận.

‘Những chuyện nhỏ đâu cần phải cãi cọ. Mình có đi chung với nhau lâu đâu!’. Nếu biết cuộc đời chỉ là bóng câu qua sổ ‘ba vạn sáu ngàn ngày là mấy, cảnh phù du trông thấy cũng nực cười’ (Cao Ba Quát). Nếu thấy kiếp nhân sinh ‘như hơi nước, hiện ra một chốc rồi lại tan ngay’ thì bỏ thời giờ cãi cọ, hơn thua những chuyện nhỏ mọn có ích lợi gì. Có người làm mình tổn hại? Bình tĩnh, có đi chung với nhau lâu đâu! Có người ức hiếp, bất công với mình? Bình tĩnh, có đi chung với nhau lâu đâu! Những phiền muộn người ta mang đến, hãy nhớ rằng mình có đi chung với nhau lâu đâu!

Không ai biết trước chuyến hành trình cuộc đời của mình sẽ kéo dài đến chừng nào. Mình sẽ xuống ở trạm kế, hay trạm sau đó? Nhưng rồi chắc chắn tất cả sẽ xuống khỏi chuyến xe của thời gian. Đi chung với nhau một ngày, một tháng, một năm hay năm mươi năm, rồi cũng sẽ rời nhau. Cuối cùng thì mình có đi chung với nhau lâu đâu! Thánh Kinh Cơ-đốc chỉ cho chúng ta ba bí quyết để để có một cuộc đời thảnh thơi, hạnh phúc trong những tháng ngày còn ở chung với nhau: nhân từ, yêu thương và tha thứ. Hạnh phúc cho riêng mình và hạnh phúc cho tha nhân.

Lê Trần 12/2023

 

NƠI CẤT GIẤU HẠNH PHÚC

 

NƠI CẤT GIẤU HẠNH PHÚC

Khoảng một triệu năm về trước, các cấp lãnh đạo quỷ sa-tăng có một phiên họp khoáng đại với mục đích lập kế hoạch hãm hại loài người. Con quỷ ngồi ghế chủ tịch tuyên bố: Chúng ta phải giấu một thứ gì đó mà loài người lấy làm quý giá nhất, để chúng suốt đời cứ mãi khát khao, cho đến khi nhắm mắt lìa đời vẫn trông mong tìm thấy được.

Sau mấy ngày bàn luận sôi nổi, tất cả quỷ dữ đều đồng ý rằng bảo vật quý báu nhất của tất cả chúng sinh chính là hạnh phúc. Một khi lấy đi hạnh phúc thì con người ngày đêm khổ sở, u buồn. Họ sẵn sàng trao đổi dù phải trả giá hết những gì mình có. Nhưng bây giờ biết giấu hạnh phúc ở đâu? Giấu chỗ nào mà loài người không bao giờ tìm gặp? Họ sẽ luôn luôn nói về hạnh phúc, mơ ước hạnh phúc, mà hạnh phúc vẫn cứ biệt tăm.

Một con quỷ đề nghị quăng hạnh phúc lên đỉnh núi cao nhất thế gian, nơi băng giá bao phủ quanh năm. Nhưng tất cả phản đối. Loài người khôn ngoan, khỏe mạnh. Họ sẽ chinh phục những ngọn núi hùng vĩ nhất. Con quỷ khác lại nêu lên ý tưởng rằng hãy đem hạnh phúc chôn vùi dưới đáy đại dương sâu thẳm. Nhưng rồi cũng bị phản bác, vì chúng biết rằng rồi đây nhân loại sẽ khám phá dưới lòng biển bằng những kỹ thuật tân kỳ. ‘Hay là chúng ta đem hạnh phúc ra khỏi trái đất, cất nó ở một hành tinh khác?’, anh chàng sa-tăng ranh mãnh đề nghị. Một vài tiếng vỗ tay nổi lên, nhưng rồi ai nấy đều lưỡng lự. Không thể được, với trí thông minh vô tận, con người sẽ thám hiểm những vì sao xa xôi của vũ trụ.

Suốt phiên họp có một con quỷ già ngồi trầm tư, không nói một lời. Vị chủ tịch hỏi: ‘Thưa cụ sa-tăng, cụ cứ mãi suy nghĩ, hãy nói chúng ta nên giấu hạnh phúc ở đâu mà loài người không tìm thấy được?’. Bấy giờ cụ quỷ chậm rãi góp ý: ‘Theo ta thì nên giấu hạnh phúc ở bên trong chính con người của họ. Loài người sẽ cứ lùng kiếm hạnh phúc ở khắp nơi, họ thấy người khác hạnh phúc hơn mình còn mình thì cứ bất hạnh. Hãy giấu ngay ở trong chính họ, họ sẽ chẳng biết đâu mà tìm’. Giải pháp nầy được tất cả hoan hô đồng ý. Thế là từ đó, nhân loại mải mê tìm kiếm hạnh phúc. Họ nào biết rằng hạnh phúc ở ngay trong nội tâm của chính mình.

Hạnh phúc nào ở đâu xa! Nó chính là cảm nhận hài lòng với những điều giản dị mình đang thụ hưởng. Nó phát xuất từ tâm hồn chất chứa tình thương, khoan dung, tha thứ. Khi loài người biết trân trọng những gì mình đang có, biết quý mến tha nhân và dìu dắt nhau cùng bước đi trong cuộc sống là lúc tìm thấy hạnh phúc vô biên. ‘Chính lúc thứ tha là khi được tha thứ, chính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân. Vì chính khi hiến dâng là khi được nhận lãnh, chính lúc chết đi là khi vui sống muôn đời’ (Kinh Hòa Bình, Thánh Francis).

Lê Trần 12/2023

NGƯỜI NHẬT NGỦ GẬT

 

NGƯỜI NHẬT NGỦ GẬT

Sa-lô-môn, vị vua được xem là khôn ngoan nhất của người Do Thái có lời khuyên rằng: ‘Ngủ một chút thôi, chợp mắt một chút thôi, khoanh tay nghỉ ngơi một chút thôi, thì sự nghèo khổ của con sẽ đến như tên cướp, và sự túng thiếu tới như người cầm vũ khí’ (Châm-ngôn 6:10-11). Nhưng khi đến du lịch ở Nhật Bản tôi thấy có rất nhiều người ngủ gật nơi công cộng. Họ không phải là những người vô gia cư, già yếu hay bệnh hoạn, mà là những công nhân, viên chức, sinh viên. Họ có thể ăn mặc rất lịch sự nhưng lại ngủ gục ở bất kỳ nơi đâu, trên xe lửa, công viên, quán cà phê hay ngay cả trong nơi làm việc. Thế mà nước Nhật vẫn giàu có, sung túc, an bình. Tôi suy nghĩ mãi về câu Thánh Kinh ở trên so với hiện tình nước Nhật và tự hỏi có gì mâu thuẫn chăng?

Nhiều du khách đến Nhật lấy làm ngạc nhiên khi thấy người dân ở đây cứ hồn nhiên gục đầu vào giấc ngủ năm mười phút, rồi sau đó thản nhiên tiếp tục công việc không chút thẹn thùng. Những người xung quanh dường như cũng đồng tình với chuyện ai đó gật gù, dù trong văn phòng, nhà hàng hay cầu thang máy. Đối với họ là chuyện thường tình, quen thuộc cho đến nỗi trong ngôn ngữ ở đây có một danh từ riêng để chỉ việc ngủ gục, chữ inemuri. Nemuri trong tiếng Nhật nghĩa là ngủ. Inemuri là không ngủ. Vậy Inemuri nghĩa là ‘ngủ mà không ngủ’. Có người dịch sang tiếng Việt ‘nhắm mắt để đó’. Bà Brigitte Steger viết một luận án tiến sĩ về chuyện ngủ gật của người Nhật, đã khẳng định ‘Người Nhật không xem inemuri là ngủ. Nó khác với giấc ngủ trên giường vào ban đêm hay một giấc ngủ trưa. Đó chỉ là chợp mắt chốc lát để lấy lại năng lực tiếp tục công việc dang dở, như sạc bin cho bộ máy tiếp tục chạy đều’.

Nước Nhật bại trận trong Thế Chiến Thứ Hai, phải đầu hàng nhục nhã. Đất nước hầu như phá sản, kinh tế thảm hại. Thế mà chỉ sau hơn một thập niên, họ đã động viên toàn thể dân chúng cần cù làm việc, tạo nên một phép màu phồn thịnh khiến thế giới kinh ngạc, nể phục. Khắp nơi trên địa cầu đều dùng sản phẩm của họ. Từ chỗ cùng cực khốn khổ, họ vươn mình lên trong sự giàu có, đứng vào một trong những nước thịnh vượng nhất của hoàn vũ. Mọi người lao vào công việc, bất kể giờ giấc. Thống kê cho biết mỗi đêm người dân Nhật ngủ ít hơn mọi người trên thế giới 45 phút. Vì thế họ thường xuyên thiếu ngủ nên lợi dụng mọi phút giây chợp mắt một chút là chuyện thường tình.

Vừa làm vừa ngủ ở đâu cũng gặp rắc rối, có thể bị cảnh cáo, bị cho nghỉ việc. Nhưng trái lại ở Nhật, giới chủ nhân lại khuyến khích nhân viên của mình duy trì thói quen nầy. Họ thấy rằng sau khi chợp mắt ít phút, công việc được làm tốt hơn, năng xuất cao hơn. Bởi vì người Nhật thường ở trong công sở 10 tiếng đồng hồ mỗi ngày, cho nên khi quá đỗi mệt mỏi, họ Inemuri ‘biến mất một chốc’, rồi sau đó trở lại làm việc kết quả nhiều hơn. Dân ở đây thường nói ‘Tôi vẫn hiện diện trong lúc đang ngủ’ (I am present while sleeping). Ai cũng biết dân Nhật siêng năng, biết tự trọng và nhất là lòng yêu mến đất nước cao độ.

Trở lại với câu Thánh Kinh nêu trên, tôi không thấy lời khuyên dạy của vị vua khôn ngoan Sa-lô-môn với việc ngủ gục của người Nhật có gì là mâu thuẫn. Họ không chìm vào giấc ngủ vì lười biếng, mà vì quá chuyên tâm vào công việc đến nỗi không có đủ thì giờ để nghỉ ngơi. Họ yêu đất nước, tự hào là con cháu Thái Dương Thần Nữ, họ không muốn phải chịu nhục nhã một lần nữa! Cho nên thế giới thường gọi người Nhật ‘workaholic’, một dân tộc ‘nghiện làm việc’ là thế đó.

Lê Trần - 2023

 

HÒA THƯỢNG THÍCH TUỆ SỸ

 

HÒA THƯỢNG THÍCH TUỆ SỸ

Tôi không biết nhiều về Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ, cũng chưa từng được người dạy bảo hay trực tiếp chuyện trò. Chẳng qua chỉ hội ngộ thoáng qua trong một dịp tình cờ. Nhưng với tính cách giao tiếp xuề xòa, trực tính của ông đã để lại trong tôi ấn tượng khó quên. Cho đến khi được tin ông bị kết án tử hình vì chủ trương lật đổ nhà cầm quyền, tôi mới dành nhiều thời gian hơn để tìm hiểu về con người kỳ diệu nầy. Hôm nay được tin Hòa thượng đã viên tịch, xin được viết lên đây vài hàng thô thiển để gọi là chút lòng thành nói lên tấm chân tình đối với một bậc tu hành đức cao trọng vọng mà tôi hằng kính mến.

Đại lão Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ là một thiên tài xuất chúng của Phật giáo Việt Nam. Người đã đóng góp rất nhiều cho nền giáo dục, cho việc kinh điển Phật học. Là một nhà giáo, một nhà nghiên cứu, dịch thuật và tác giả nhiều bộ sách, cũng là một nhà văn, nhà thơ, một bậc trí thức uyên thâm khó tìm người sánh được. Năng khiếu ngoại ngữ của ông rất đáng nể. Ông thông thạo tiếng Phạn, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Hoa, tiếng Nhật, tiếng Đức và cả tiếng Nga.

Ông sinh năm 1943 tại Lào, nguyên quán tỉnh Quảng Bình nhưng trưởng thành tại miền Nam Việt Nam. Từng là giáo sư của đại học Vạn Hạnh từ khi còn rất trẻ. Sau năm 1975 ông không chịu tham gia vào Giáo hội Phật giáo Việt Nam do nhà cầm quyền thành lập. Rồi năm 1984 ông bị bắt về tội ‘hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân’ vả bị kết án tử hình. Sau 4 năm tù đày, do áp lực của cộng đồng quốc tế, ông được trả tự do. Chức vụ cuối cùng của ông là chánh thư ký Viện Tăng Thống.

Người ta nói Hòa thượng Tuệ Sỹ là người ‘rất im lặng nhưng có nụ cười của bậc hiền giả’. Trong con người gầy gò đó có sức hút lớn với người đối diện. Dù là một tu sĩ nhưng ông giao tiếp bình dị với mọi người, dễ gần gủi. Ông cũng là một người trực tính, nghĩ sao nói vậy, không quanh co giả dối. Riêng trong lãnh vực văn chương, qua những ấn bản của đại học Vạn Hạnh, giới Phật giáo đều đồng ý rằng ông đã ‘làm sáng tỏ Phật giáo bằng ngôn ngữ hiện đại’ bởi tầm hiểu biết sâu sắc và đa dạng của một nhà trí thức.

Lúc 4 giờ chiều thứ Sáu 24 tháng 11 vừa qua, Hòa thượng Tuệ Sỹ viên tịch tại chùa Phật Ân, tỉnh Đồng Nai, hưởng thọ 81 tuổi. Là vị đại sư im lặng và kiên định với con đường mình đã chọn, dù phải trải qua sóng gió của thời thế, tù đày ngược đãi. Người đã từng cam kết với những kẻ cùng chí hướng với mình rằng ‘Nơi nào có hiểm nạn, tôi nguyện sẽ là chiếc cầu đưa lối. Nơi nào tối tăm, tôi nguyện sẽ là ngọn đuốc chiếu sáng. Nhẫn nhịn đời nhưng không để cho quyền lực đen tối của đời sai sử. Tùy thuận thế gian, nhưng không tự đánh chìm trong dòng xoáy ô trược của thế gian’.

Hôm nay, một tượng đài, một vị thầy lớn của Phật giáo ra đi, để lại bao tiếc thương cho nhiều thế hệ. Xin kính một lời đưa tiễn bậc tu hành, nhà hiền triết cao thượng tôi hằng ngưỡng mộ.

Lê Trần 2023.

50 TỈ CHO MÙA NÔ-ÊN

 

50 TỈ CHO MÙA NÔ-ÊN

Ngày 14 tháng 11, 2017, báo Herald Sun đăng bản tin cho biết dân chúng Úc chi ra 50 tỉ mua sắm trong dịp Lễ Giáng Sinh. Riêng tiểu bang Victoria tốn 12 tỉ 7. Với dân số 24 triệu rưỡi lúc đó, chia đều mỗi đầu người từ nhỏ đến lớn chi phí số tiền hơn $2000 cho việc mua quà Nô-ên.

Thực ra việc vung tay quá trán trong mùa đại lễ cũng rất cần cho kinh tế Úc. Bời vì hằng năm 60 phần trăm số lợi nhuận của các doanh nghiệp đều nhờ vào mùa ăn nên làm ra nầy. Bắt đầu từ tháng 11, các cửa hiệu đã sẵn sàng để chào đón khách hàng dạo phổ cho mùa vui trọng đại. Hơn phân nửa người Úc đã bắt đầu chọn lựa và đặt mua quà tặng cho người thân và bạn hữu.

Hội St Vincent de Paul cho biết: sau mỗi mùa Lễ Nô-ên, có tới một phần ba người Úc nhận những món quà họ không bao giờ xử dụng, rồi sau đó vứt đi. Họ nói: ‘Chúng tôi mong mọi người thực sự suy nghĩ những gì họ sẽ mua trong những ngày Giáng Sinh. Nếu họ vung tiền mua sắm những quà tặng không được dùng đến thì nên góp phần với những hội từ thiện để cứu giúp nhiều kẻ trong cơn cùng khốn, số tiền đó sẽ trở nên hữu ích nhiều hơn!’

Thực ra việc tặng quà cho nhau trong dịp vui mừng là điều rất tốt, nhưng cũng có rất nhiều quà tặng không cần tốn tiền mà lại là vô giá. Hãy cho nhau một nụ cười, một vòng tay thánh thiện, một lời chào thân ái, một câu chúc chân thành, nhứt là cho những người mà ta không thích, những người đem đến cho ta phiền muộn, đau đớn suốt năm qua. Hãy mang thông điệp của Mùa Đại Lễ đến với mọi người, như bài thánh ca thiên thần 2000 năm trước: “Sáng danh Thiên Chúa trên các từng trời; hòa bình dười đất, ân sủng cho loài người”. Hòa Bình và Ân Sủng há chẳng phải là thứ mà ai cũng thiếu, ai cũng muốn nhận, ai cũng muốn trân quí hay sao?

Mua một món quà cho người ta yêu, ta thích, rất dễ. Nhưng mang tình thân ái, mối tương giao, lòng thứ tha độ lượng đến với mọi người -những người từng làm ta tổn thương- đòi hỏi nơi ta một bản lãnh cao thượng, một tấm lòng vị tha vĩ đại, một tâm hồn biết tôn thờ chân-thiện-mỹ lớn lao. Nếu không có sức mạnh siêu việt ban cho từ thiên thượng, thì mấy ai làm được những điều huyền diệu đó?

Lê Trần -2017

‘HỘI THÁNH ĐỨC CHÚA TRỜI MẸ’, HỌ LÀ AI?

 

‘HỘI THÁNH ĐỨC CHÚA TRỜI MẸ’, HỌ LÀ AI?

Hội Thánh của Đức Chúa Trời, còn gọi là Hội Thánh Đức Chúa Trời Mẹ là một phong trào tôn giáo mới bắt nguồn từ Đại Hàn, do ông Ahn Sahng-hong (đọc Anh Xang Hồng) sáng lập năm 1964, hiện nay đã có mặt trên 185 quốc gia. Những người gia nhập Hội Thánh nầy tin rằng Ahn Sahng-hong là Đức Chúa Trời Cha và Jang Gil-ja vợ của ông là Chúa Trời Mẹ. Họ có chí hướng mãnh liệt rằng giáo hội của mình đang khôi phục lại lẽ thật của hội thánh buổi sơ khai.

Năm 1997 giáo phái nầy lấy tên là Hội Thánh Của Đức Chúa Trời Hiệp Hội Tin Lành Thế Giới có chi nhánh khắp năm châu. Cho đến nay, chỉ sau hơn 50 năm thành lập với hơn 2 triệu tín đồ chính thức, 430 đoàn truyền giáo và 2500 hội thánh trên thế giới. Họ đã từng nhận giải thưởng từ các tổng thống Đại Hàn, tổng thống Barack Obama và nữ hoàng Anh Elizabeth về những đóng góp nhân đạo và phụng sự xã hội.

Người thành lập giáo phái Ahn Sahng-hong viết nhiều cuốn sách để giải thích rõ ràng rằng cộng đồng giáo hữu của họ phải làm theo tất cả mọi điều dạy dỗ của Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh với niềm tin cả quyết rằng Đức Chúa Trời Cha và Đức Chúa Trời Mẹ đã hiện thân để khôi phục lẽ thật của Hội Thánh sơ khai. Chúa Giê-xu đã đến lần thứ hai trong thân xác con người và Ahn Sahng-hong chính là Chúa Giê-xu hiện thân lần thứ hai đó. Ông cũng tự nhận mình là Thánh Linh Đấng Yên Ủi. Họ xử dụng câu Kinh Thánh Khải Huyền 22:17 ‘Thánh Linh và Vợ Mới’ để củng cố niềm tin chính Jang Gil-ja là Đức Chúa Trời Mẹ.

Giáo hội nầy giữ ngày Sa-bát (thứ Bảy) làm ngày yên nghỉ. Họ cấm làm ra bất cứ hình tượng nào đặt trong nhà thờ, ngay cả thập tự giá. Đối với ho, tất cả loài người trên trái đất vốn là những thiên sứ ở trên trời. Những thiên sứ nầy đã phạm tội, bị đuổi xuống trần gian như một cơ hội thứ hai để được quay về thiên đàng. Cách duy nhất để được trở về là giữ lễ Vượt Qua của Giao Ước Mới và làm theo mọi điều Kinh Thánh dạy bởi sự soi dẫn của Ahn Sahng-hong là Chúa Cha và Jang Gil-ja là Chúa Trời Mẹ. Với đức tin nồng cháy, tín đồ của giáo phái nầy rất hăng say trong công việc truyền giáo. Họ gõ cửa từng nhà, đến các trung tâm thương mại, công viên, tiếp xúc với sinh viên đại học để chia xẻ Kinh Thánh và phổ biến giáo lý. Nhờ đó mà chỉ trong một thời gian ngắn, họ đã có mặt hầu như khắp nơi.

Ahn Sahng-hong sinh năm 1918 xuất thân trong một gia đình theo Phật giáo. Năm 30 tuổi ông gia nhập giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm. Đến năm 1953 ông tuyên bố mình nhận được mặc khải từ trên cao để thành lập ‘Hội thánh của Đức Chúa Trời làm chứng cho Chúa Giê-xu’ hay ‘Hội Thánh Đức Chúa Trời Mẹ’. Ông bị giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm khai trừ nên cùng với 23 người khác rời bỏ giáo hội, rồi ngày 28 tháng 4 năm 1964 thành lập ‘Hội Thánh Đức Chúa Trời Nhân Chứng Giê-xu’. Năm 1985, Ahn Sahng-hong chết, để lại quyền lãnh đạo giáo hội cho người vợ là ZahngGil-jah được biết đến như là Mẹ Thiên Thượng và Mục sư Hội trưởng Kim Joo-Cheol.

Tín đồ của họ giữ ngày Sa-bát nghiêm nhặt. Họ còn có những buổi học giáo lý gọi là Si-ôn. Họ dâng 1/10 mọi lợi tức, ngoài ra còn hiến tặng nhiều tiền cho những nhu cầu giáo hội. Các nữ tín đồ đội khăn trùm đầu khi dự lễ. Việc truyền giáo rất sốt sắng, nhắm vào các sinh viên đại học và thành phần trí thức giàu có trong xã hội. Mỗi tín đồ chính thức được cấp ‘mã số sự sống’ từ tổng hội ở Hàn quốc. Riêng những người có chức phận cao hơn còn có ‘thẻ thánh đồ điện tử’. Hàng ngày tín đồ của họ phải thực hành đầy đủ ba nghi lễ: lễ chuộc tội, lễ cảm tạ và lễ phụng sự. Khi thi hành những lễ nầy phải có sự dâng hiến tiền bạc rộng rãi với niềm tin rằng càng hiến tặng thì càng được nhiều phước hạnh. Ngoài ra, mỗi thứ Ba và thứ Bảy phải gác hết mọi việc để đến Si-ôn học Kinh Thánh, thờ phượng. Đây là những lễ đặc biệt, nếu không tham dự sẽ mất phước, ngày tận thế không được đón rước lên thiên đàng.

 

 

PHONG TRÀO HAMAS

 

PHONG TRÀO HAMAS, HỌ LÀ AI?

Thứ Bảy, ngày 7 tháng 10/2023, phong trào Hamas phát động một cuộc tấn công bất ngờ vào I-sơ-ra-ên. Đây là một cuộc chiến chưa từng có từ lúc Do-thái trở về lập quốc 75 năm trước. Sau khi làm nổ tung nhiều đoạn hàng rào kiên cố ngăn cách biên giới, binh lính cảm tử Hamas từ dải Gaza tràn vào phía Do-thái giết chết hàng trăm người, làm cả ngàn người bị thương và bắt đi gần 150 tù binh, trong đó có một vài quan chức cao cấp bên chính quyền Do-thái.

Cuộc tấn công kinh hoàng nầy làm chấn động thế giới. Chính phủ của thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố tình trạng chiến tranh và thề sẽ thực hiện một cuộc trả thù đẩm máu hòng tiêu diệt tận gốc phong trào mà ông cho là khủng bố nầy. Vậy Hamas là ai? Phong trào của họ có mục đích gì?

Hamas là chữ viết tắt của Harakat al-Muqawarma al-Islamiyya, nghĩa là ‘Phong trào kháng chiến Hồi giáo’, được thành lập ngày 14 tháng 12 năm 1987 bởi giáo sĩ Ahmed Yassin. Mục tiêu của họ là thành lập một nhà nước Hồi giáo của người Palestine. Khẩu hiệu của Hamas: ‘Đấng Allah là mục tiêu, nhà tiên tri Muhammad là hình mẫu, kinh Koran là hiến pháp, Thánh chiến là con đường duy nhất và chết cho Allah là thể hiện lòng trung thành cao cả’. Trong ngôn ngữ Ả Rập, chữ Hamas còn mang ý nghĩa ‘lửa’ hay ‘bầu nhiệt huyết’. Và bởi tư tưởng cực đoan đó họ không công nhận I-sơ-ra-ên, nhất quyết dùng bạo lực tiêu diệt quốc gia Do-thái để thành lập nhà nước Palestine trên vùng lãnh thổ mà họ cả quyết rằng cha ông họ đã từng sinh sống nhiều năm.

Khi nắm quyền cai trị ở dải Gaza, ngoài vai trò quân sự đầy bạo động do lữ đoàn Izz ad-Din al-Qussam phụ trách, phong trào Hamas cũng sinh hoạt mạnh mẽ trong các công tác xã hội. Họ mở trường học, xây cất bệnh viện, trang trải cuộc sống của gia đình binh sĩ và ổn định dân chúng. Tất cả nhờ vào tiền quyên góp từ các nhà hảo tâm người Palestine sống lưu vong khắp nơi trên thế giới. Do đó họ tạo được uy tín lớn trong người dân. Tháng 2 năm 2006, ngoài dự đoán, phong trào Hamas giành chiến thắng cuộc bầu cử Hội đồng lập pháp Palestine và người lãnh đạo của họ là Ismail Haniya đương nhiên trở thành thủ tướng.

Trên bình diện quốc tế, các sử gia, nhà chính trị và giới luật sư ở những nước Tây phương đều xem Hamas là một phong trào khủng bố. Liên minh Âu châu, Úc, Đức, Nhật bản, Canada, Anh và Mỹ đều đặt phong trào nầy ngoài vòng pháp luật. Ngược lại, Nga, Thổ nhĩ kỳ và 57 thành viên các nước Hồi giáo đều có giữ liên lạc với họ. Riêng Iran là nước luôn binh vực, yểm trợ hết mình.

Hamas cai trị dải Gaza rộng 365 cây số vuông với hơn 2 triệu người Palestine. Năm 2007, sau một cuộc đụng độ ngắn với phong trào ôn hòa Fatah, Hamas đã thắng và nắm trọn quyền hành ở dải Gaza. Từ đó những trận chiến lớn nhỏ thường xuyên xảy ra giữa I-sơ-ra-ên và Hamas. Người Do-thái gây sức ép, bao vây kinh tế, hạn chế việc tiếp tế lương thực, thuốc men. Cuộc sống của dân chúng tại đây chịu nhiều thiếu thốn. Điều nầy càng gây căm phẫn, đa số người Palestine cổ vũ cho làn sóng liều chết của Hamas và coi họ là những người ‘tử vì đạo’.

Mặc dù đến năm 2017 Hamas đưa ra một tài liệu chính sách mới với quan điểm ôn hòa hơn, ngôn ngữ cũng hiền lành hơn, nhưng bên Do-thái thì cho rằng Hamas đang đánh lừa thế giới. Một khi lòng tin không còn nữa thì hai bên cứ dùng khí giới mà nói chuyện với nhau. Đã có nhiều trận giao tranh, đã có nhiều người chết. Và hôm nay trận chiến đến hồi quyết liệt. Không biết đến bao giờ lò lửa Trung đông mới tắt, hòa bình mới được phục hồi? Cầu mong ngày ấy sớm đến cho dân chúng bớt cảnh lầm than!

Lê Trần – 10/2023

VÀI Ý NGHĨ TỪ DỊCH BỆNH COVID-19

 

VÀI Ý NGHĨ TỪ DỊCH BỆNH COVID-19

Dịch bệnh Corona Vũ Hán đã lây lan trên 190 quốc gia và vẫn chưa có dấu hiệu ngưng lại. Những cảnh bi thảm, rờn rợn trước đây chỉ có trong các bộ phim của Hollywood nay được nhìn thấy trực tiếp khắp nơi trên thế giới.

Có ai từng nghĩ rằng chỉ sau một đêm cả thành phố sầm uất bỗng vắng lặng như tờ, không một bóng người? Có ai tưởng tượng có ngày người thân yêu qua đời mà không thể đến gần để nói lời tiễn biệt? Có ai từng hài hước đến nỗi nói rằng rồi đây khách hàng sẽ giành nhau vài cuộn giấy vệ sinh trong siêu thị? Bi kịch tiếp diễn hằng ngày mà nhân loại vẫn chưa tìm ra sự thật nó đã bắt nguồn từ đâu, bởi vì đảng Cộng sản Trung quốc vẫn cố tình dấu diếm và trừng phạt bất kỳ ai tiết lộ bí mật đằng sau nó.

Dịch bệnh nhắc nhở chúng ta rằng cần phải bảo vệ xã hội của mình, nhất là các giá trị tốt đẹp mà người dân đang thụ hưởng. Chúng ta cần truyền cho nhau cảm hứng để mọi người tin vào nền dân chủ. Hãy bảo vệ chính mình, tránh xa mọi chủ nghĩa độc tài, mọi giáo điều giả tạo. Chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng lại đất nước, đầu tư vào nhu cầu hữu ích của con người. Rồi đây nhân loại sẽ hết lòng yêu quý giá trị nhân quyền, sự minh bạch và cởi mở. Đây cũng là dịp cho chúng ta một cơ hội đánh giá lại thế giới mà chúng ta muốn sống và đấu tranh cho sự công bằng, chân chính. Khi cộng đồng nhân loại nhìn rõ bộ mặt thật của chế độ độc tài, nền dân chủ sẽ lại phát triển mạnh mẽ.

Covid-19 chắc hẳn để lại một thông điệp cho mọi con người trên thế giới. Đây quả là thời điểm chúng ta tạm ngưng các chương trình bận rộn và nghiêm túc xem xét lại mọi kế hoạch, ước nguyện của chính mình. Tham vọng của chúng ta có đi ngược với quy luật tự nhiên và trái với thiên định hay không? Chúng ta có cần quay lại tìm kiếm các giá trị truyền thống, tìm lại lòng nhân ái và đức hạnh, bảo vệ gia đình, cộng đồng khỏi chủ nghĩa vô thần và ý đồ thâm độc của âm mưu bá quyền thế giới?

Dịch bệnh rồi sẽ qua đi, nó không thể tồn tại mãi mãi nếu trái tim nhân loại được lấp đầy bởi đức từ bi và tinh thần bác ái. Ngày sau, chúng ta sẽ kể lại cho con cháu nghe một thời kỳ ảm đạm, bi thương mà thế giới từng trãi qua, rồi hãnh diện nói rằng cha ông của chúng đã chiến thắng bằng sự đoàn kết, bằng sức mạnh dân chủ và lòng quả cảm của những con người biết dùng tình yêu, đức vị tha để đánh đuổi ác quyền ra khỏi cộng đồng nhân loại.

Lê Trần - 2021

 

NGÀY QUỐC TẾ NAM GIỚI

 

NGÀY QUỐC TẾ NAM GIỚI

19 tháng 11 sắp tới sẽ là ngày Quốc Tế Nam Giới, International Men’s Day!

Sau hàng bao thế kỷ bị đối xử bất công, phụ nữ ngày nay đã vươn mình lên trong quyền bình đẳng giới tính. Hằng năm họ có ngày Quốc tế Phụ nữ 8 tháng 3, ngày Quốc tế Chấm dứt Bạo lực với Phụ nữ 25 tháng 11. Đó là chưa tính riêng từng quốc gia như ngày phụ nữ 20 tháng 10 ở Việt Nam.

Khi quý bà được vinh danh nhiều quá, các ông bắt đầu đòi đối xử công bằng. Năm 1999, giới mày râu tại Trinidad và Tobago đứng ra thành lập ngày Nam Giới. Được nhiều nước yểm trợ nồng nhiệt, Liên Hiệp Quốc chọn ngày 19 tháng 11 hằng năm làm ngày Quốc tế Nam giới. Thế là các đấng anh hùng từ dạo ấy cũng có một ngày đặc biệt để lấy làm hãnh diện với đời.  Nhưng niềm vui mới vừa chớm nở, quý ông bỗng đau buồn khám phá ra rằng sau đó 19 tháng 11 cũng là ngày Liên Hiệp Quốc chọn để làm ngày ‘Toilet Thế giới’. Thế là International Men’s Day cũng là World Toilet Day! Không biết là vô tình hay cố ý?

Ngày Toilet Thế giới được công nhận vào năm 2013 nhằm cổ vũ mọi dân tộc ý thức vệ sinh, ngăn ngừa vô số bịnh tật. Toilet là một trong những phát minh quan trọng của nhân loại. Trước đó, mọi người đều ‘đi’ lộ thiên mà người Việt gọi là ‘đi đồng’. Đây chính là nguồn gốc của những bệnh truyền nhiễm giết hại nhiều người. Cho đến nay vẫn còn hơn 500 triệu người chưa dùng đến toilet, khiến cho cả trăm ngàn trẻ em tử vong vì nguồn nước bẩn. Tiêu chảy là một trong những nguyên nhân dẫn đến cái chết của 800.000 người trên thế giới. Mục tiêu là đến năm 2030 mọi quốc gia đều cung cấp cho dân chúng hệ thống vệ sinh an toàn, sạch sẽ. Bời vì bây giờ vẫn còn trên 2 tỉ người sống trong các tiêu chuẩn vệ sinh kém cỏi.

Vị tổng thư ký Liên Hiệp Quốc thời ấy là ông Ban Ki-Moon phát biểu: ‘Chúng ta phải cải thiện tình trạng đáng lo ngại nầy vì sự phát triển toàn cầu’. Thế thì quý ông đừng buồn khi biết rằng ngày vinh danh Nam Giới cũng là ngày Toilet Quốc tế. Biết đâu chúng ta cũng ‘thơm lây’ khi mọi người trên trái đất đều có một chỗ ngồi thoải mái, vệ sinh an toàn cho món khoái thứ tư!

Đến ngày Quốc tế Nam giới 19 tháng 11, tất cả quý ông phải xắn tay áo lên vui vẻ đi lau chùi toilet cho sạch sẽ. Có như thế mới trọn vẹn một ngày đặc biệt!

Lê Trần 2023

NGÀY QUỐC TẾ NGƯỜI CAO TUỔI

 

NGÀY QUỐC TẾ NGƯỜI CAO TUỔI

Nhiều bậc cao niên trải qua ngày Chủ Nhật 1 tháng 10 trong lặng lẽ, bình thường như những ngày khác trong năm. Ít người biết rằng từ năm 1990, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc đã tiến hành bỏ phiếu công nhận 1 tháng 10 hằng năm là ngày Quốc Tế Người Cao Tuổi.

Ngày Quốc Tế Người Cao Tuổi được viết tắt là IDOP của tiếng Anh International Day of Older Persons. Ý niệm nầy đã manh nha từ đại hội về tuổi già tổ chức tại nước Áo (Austria) vào năm 1982 với 3000 đại biểu từ khắp nơi trên thế giới. Đến năm 1990 Liên Hiệp Quốc chính thức công nhận 1 tháng 10 hằng năm là ngày đặc biệt dành cho các vị bô lão. Nghị quyết nầy nhằm khuyến khích chính phủ và nhân dân các nước thành viên phải nhận thức những đóng góp của người cao tuổi trong cộng đồng xã hội, quan tâm, chăm sóc và giải quyết những nhu cầu hằng ngày để họ có cuộc sống đầy đủ, vui vẻ và an bình ở tuổi xế chiều.

Đã hơn 30 năm, từ khi nghị quyết ra đời, nhiều nơi trên thế giới còn sống trong nghèo túng, nên quyền lợi nầy thường bị lãng quên. May mắn cho những ai định cư tại những quốc gia tiên tiến, dù đã về hưu lâu năm vẫn được chu cấp vẹn toàn, không cần phải ngửa tay xin tiền con cái. Cầu mong cho mọi người ở khắp nơi đều an hưởng tuổi già trong chăn êm, nệm ấm.

Nói đến những đóng góp của tuổi già, người Việt Nam ai ai cũng liên tưởng đến Hội nghị Diên Hồng. Trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc, người cao tuổi luôn là gương mẫu, tạo động lực cho giới trẻ noi theo. Khi quân Nguyên xâm lược nước ta lần thứ hai, tháng Chạp năm Giáp Thân 1284, vua Trần Nhân Tông mở Hội nghị Diên Hồng để hỏi ý kiến các vị bô lão về chủ trương ‘Hòa hay Chiến’. Với quyết tâm gìn giữ bờ cõi non sông, các vị đồng thanh hô to ‘nên đánh’. Ý chí đó đã kết thành hào khí dân tộc để vua tôi muôn người như một cùng nhau viết nên trang sử oai hùng, dù phải hi sinh xương máu.

Lần giở Kinh Cựu Ước của người Do Thái người ta thấy có ghi lại câu chuyện một ông già 85 tuổi nài xin vị lãnh tụ cho mình xông pha vào trận mạc để đánh đuổi kẻ thù có hình vóc khổng lổ đang ngăn cản công cuộc bình định dân tộc. Ông nói: ‘Bây giờ tôi đã 85 tuổi, nhưng vẫn còn sức lực của một thanh niên trai tráng. Tôi có thể xông pha binh lửa. Xin ông hãy cho tôi tham dự trận chiến nầy, Chúa sẽ ở cùng tôi để tôi đánh đuổi chúng ra khỏi bờ cõi nước ta’. Chàng ‘thanh niên lớn tuổi’ ấy chính là Ca-lép, sống 3400 năm trước!

Điểm nhấn trong nghị quyết Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc khi chọn 1 tháng 10 hằng năm làm ngày Quốc tế cho Người Cao Tuổi không những khuyến khích cộng đồng thế giới chăm sóc chu đáo các bậc cao niên, mà còn xiển dương nhận thức không xem họ là gánh nặng của xã hội, bởi vì khi con tim còn đập, khi máu còn lưu thông trong huyết quản, thì dù ở lứa tuổi nào cũng có thể góp phần vào sự tồn vong của quốc gia, dân tộc.

Lê Trần (1/10/2023)

 

 

NHỮNG NỤ HÔN TUYỆT VỜI

 

NHỮNG NỤ HÔN TUYỆT VỜI

Ngày 11 tháng 4 năm 2019 đức Giáo hoàng đã làm các nhà lãnh đạo nước South Sudan kinh ngạc đến sững sờ khi ngài quỳ gối xuống hôn chân của họ. Cả thế giới cũng vô cùng xúc động nhìn thấy ông cụ 82 tuổi, người đứng đầu tổ chức tôn giáo lớn nhất hoàn vũ, thực hiện một cử chỉ rất khiêm cung, khả ái.

Trong video do văn phòng Vatican phổ biến, đức Giáo hoàng Francis được một trợ lý giúp đỡ để quỳ xuống hôn chân tổng thống Salva Kiir Mayardit cùng hai phó tổng thống Riek Machar và Rebecca Nyandeng de Mabior. Chúng ta có thể nhìn thấy ngài thở dốc đứt quãng, vì bị đau chân mạn tính nên việc đứng lên ngồi xuống rất là khó nhọc.

South Sudan là một quốc gia nghèo khổ nằm ở Phi châu. Dân số 12 triệu người, nhưng cuộc nội chiến đã làm 400.000 người thiệt mạng, hàng ngàn dân chúng lo sợ rời bỏ quê hương đi lánh nạn. Đất nước chìm vào hoảng loạn từ khi thổng thống Kiir sa thải phó tổng thống Machar, buộc tội ông nầy đã cầm đầu cuộc đảo chánh năm 2013. Thế là lực lượng hai bên dùng súng đạn đối đầu nhau suốt 5 năm, gây tang tóc mảnh đất vốn đã cùng cực, điêu linh.

Năm 2018 nhờ quốc tế can thiệp, hai bên đồng ý ký hiệp ước hòa bình, hứa cùng nhau thành lập chính phủ ổn định. Bề ngoài là như vậy, nhưng thực sự bên trong vẫn âm ỉ hận thù. Để đem họ đến gần với nhau, Tổng giám mục Justin Welby của Anh quốc giáo đã nêu lên ý tưởng mời cả ba người là tổng thống và hai phó tổng thống cùng đến Vatican tham dự khóa cầu nguyện và tu học tâm linh. Tại đây đức Giáo hoàng đã đến thăm và cúi xuống hôn lên chân ba nhà lãnh đạo với kỳ vọng vực dậy nền hòa bình đang hồi đổ vỡ, tránh cho quốc gia châu Phi nầy quay trở lại huynh đệ tương tàn.

Khi đứng lên, ngài đã ngỏ lời cùng họ: ‘Đối với ba vị, những người đã ký hiệp ước hòa bình, tôi yêu cầu với tư cách một người anh em rằng hãy giữ hòa bình bằng cả trái tim mình. Sẽ có nhiều khó khăn, nhưng chắc chắn không khuất phục được chúng ta. Tôi bày tỏ hi vọng chân thành rằng sự thù địch cuối cùng sẽ chấm dứt, hiệp định sẽ được tôn trọng và đất nước của quý vị sẽ có một nền hòa bình lâu dài’.

Cơ quan truyền thông Vatican News gọi cử chỉ của vị Giáo hoàng là ‘đáng ngạc nhiên và cảm động, chỉ có thể lý giải trong bầu không khí khoan dung, tha thứ’. Riêng bà phó tổng thống Rebecca de Mabior cho biết việc làm của vị Giáo hoàng khiến bà vô cùng xúc động. Bà nói: ‘Tôi chưa bao giờ thấy bất kỳ điều gì như vậy, nước mắt của tôi cứ mãi trào ra’.

Những người từng đọc Thánh Kinh đều hiểu rằng hành động của vị Giáo hoàng là một bài học nối dài của câu chuyện 2000 năm trước. Trong bữa ăn tối trước khi chịu khổ nạn, Chúa Giê-xu đã cúi xuống lần lượt rửa những đôi chân dơ bẩn của 12 vị môn đồ. Hôm đó Ngài truyền dạy rằng: ‘Ta là Chúa, là Thầy, mà đã rửa chân cho các ngươi, thì các ngươi cũng nên rửa chân lẫn cho nhau’.